ഗീതഗോവിന്ദം ( Jayadeva's Geethagovindam): സർഗ്ഗം ഒന്ന് :സാമോദ ദാമോദരം ( Sarga 1

നാല് പ്രബന്ധങ്ങളായി, നാല് അഷ്ടപദികൾ അടങ്ങിയതാണ് ആദ്യസർഗ്ഗമായ സാമോദ ദാമോദരം.

ഇതിൽ ആദ്യപദം 8 നു പകരം 11 ഈരടികൾ ചേർന്നതാണ് മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ദശാവതാര പരാമർശ്ശങ്ങൾ അടങ്ങിയ "പ്രളയപയോധിജലേ" എന്ന ആദ്യ പദം.

പ്രധാനമായും ശ്രദ്ധിയ്ക്കേണ്ട വിഷയം, ആദിവിഷ്ണു എന്ന നിലയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണനെ സങ്കൽപ്പിച്ചിരിയ്ക്കുന്ന ഇവിടെ , മഹാവിഷ്ണുവും ശ്രീകൃഷ്ണനും രണ്ടല്ല, ഒന്ന് തന്നെയാണ് എന്നതാണ്.

അതിനാൽ തന്നെ "മത്സ്യം തൊട്ട് കൂട്ടിയ" ദശാവതാരങ്ങളിൽ കൃഷ്ണനില്ല, എന്നാൽ ബുദ്ധനുണ്ട്. ഉത്തരേന്ത്യൻ സാഹിത്യകൃതികളിൽ ഇതൊരു പുതിയ കാര്യമല്ല, എന്നാൽ മിക്കവയിലും ബുദ്ധൻ വൈഷ്ണവവതാരം ആവുമ്പോൾ പട്ടികയിൽ ഇടം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് അനന്തന്റെ അവതാരമായി മാറ്റിനിർത്തപ്പെടുന്ന ബലരാമനാണ്. പൂർണ്ണാവതാരമായി കൃഷ്ണനെ സങ്കൽപ്പിയ്ക്കുന്ന രീതി ഭൂരിപക്ഷം കൃതികളിലും കാണാം, അവിടെ ബുദ്ധൻ ബലരാമനെ നിഷ്ക്കാസിതനാക്കി പട്ടികയിൽ സ്ഥാനം പിടിയ്ക്കുന്നു. എന്നാൽ കടുത്ത ഭക്തിമതവർണ്ണസാഹിത്യഭീകരർ പൊതുവേ ശ്രീരാമനെ പൂർണ്ണാവതാരമാക്കുകയും, ദാത്തത്രയനെ ബലരാമന് പകരക്കാരൻ ആക്കുകയും ചെയ്തു വരുന്നു.

പുരാണങ്ങളിൽ ഏതാണ്ട് 42 അംശാവതാരങ്ങൾ മഹാവിഷ്ണുവിന്റേതായി നമുക്ക് കാണുവാൻ കഴിയും. ദാത്തത്രയനും, മോഹിനിയും, നാരായണനും, ഹയഗ്രീവനും, സനൽകുമാരനും ഒക്കെ ഈ പട്ടികയിൽ വരുന്നവരാണ്.

പ്രബന്ധം 1

ശ്ലോകം - ഒന്ന്

മേഘൈർമേദുരമംബരം,വനഭൂവഃ ശ്യാമാസ്തമാലദ്രുമൈഃ

നക്തം ഭീരുരയം, ത്വമേവ തദിമം രാധേ, ഗൃഹം പ്രാപയ

ഇഥം നന്ദനിദേശശ്ചലിതയോഃ പ്രത്യദ്ധ്വകുഞ്ജബ്രുമം

രാധാമാധവയോഃ ജയന്തി യമുനാകൂലേ രഹഃ കേളയഃ

കാർമേഘങ്ങൾ ഉരുണ്ട് കൂടിയ ആകാശവും, അന്തിവെളിച്ചത്തെ കടന്നു വരാനനുവദിയ്ക്കാത്ത ഇലകൾ തിങ്ങിയ ഉയരം കൂടിയ തമലവൃക്ഷങ്ങളും ചേർന്ന് നന്ദനവനത്തിലെ ആ സന്ധ്യയ്ക്ക് കടുത്ത ഇരുൾ പകർന്നു. കൃഷ്ണനു പൊതുവേ രാത്രിയുടെ ഇരുട്ടിനോട് ഭയമാണെന്നറിയാവുന്ന സ്നേഹനിധിയായ പിതാവ് നന്ദഗോപർ കൂട്ടത്തിൽ മുതിർന്നവൾ ആയ രാധയോട് കൃഷ്ണനെ സുരക്ഷിതമായി ഭവനത്തിൽ എത്തിയ്ക്കുവാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അവർ രണ്ട് പേരും മാത്രമായുള്ള ആ യാത്രയ്ക്കിടയിൽ യമുനാനദിക്കരയിലെ, വൃക്ഷച്ചുവട്ടിൽ പടർന്ന് കയറിയ വള്ളിപ്പടർപ്പുകൾ രൂപം നല്കിയ ലതാഗൃഹത്തിന്റെ മറയിൽ വച്ച് , രാധയും കൃഷ്ണനും രാസലീലകളാടി ദേഹദേഹീദാഹം ശമിപ്പിച്ചു.

ശ്ലോകം രണ്ട്

വാഗ്ദേവതാചരിതചിത്രിതചിത്തസത്മാ

പത്മാവതീചരണചാരണചക്രവർത്തി

ശ്രീവാസുദേവരതികേളികഥാസമേതം

ഏതം തനോതി ജയദേവകവി:പ്രബന്ധം.

ഹൃദയം നിറയെ വാഗ്ദേവതയുടെ സാന്നിദ്ധ്യം അനുഭപ്പെടുന്ന കവി ജയദേവൻ,( രചനകൾ നടത്തുവാനുള്ള അഭിനിവേശം നിറയുമ്പോൾ ) രാധാറാണിയുടെ മുഖ്യഭക്തൻ കൂടിയായതിനാൽ (ഭാര്യ പദ്മാവതിയുടെ നൃത്തത്തിനുതകുന്ന വരികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തി നല്കേണ്ടത് ആവശ്യമാകയാൽ) രാധയുടേയും കൃഷ്ണന്റേയും രതിക്രീഡകളുടെ വിവരണങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഈ പ്രബന്ധം രചിയ്ക്കുകയാണ്.

ശ്ലോകം - മൂന്ന്

യദി ഹരിസ്മരണേ സരസം മനോ

യദി വിലാസകലാസു കുതൂഹലം

മധുരകോമളാന്തപദാവലീം

ശൃണു സദാ ജയദേവസരസ്വതീം.

അല്ലയോ സഹൃദയാ, നിൻ ഹൃദയം വിഷ്ണുവിന്റെ സ്മരണകളാൽ തരളമാകുന്നെങ്കിൽ, കൃഷ്ണരാധമാരുടെ ദിവ്യലീലകളിൽ നിനക്ക് ജിജ്ഞാസയുണ്ടെങ്കിൽ, മധുരവും മനോഹരവുമായ പദങ്ങൾ കൊരുത്തെടുത്ത ഈ ഹാരം വണീദേവിയ്ക്ക് സമർപ്പിച്ച് ജയദേവൻ ഇവിടെ നിനക്കായി കരുതിയിരിയ്ക്കുന്നു.

ശ്ലോകം - നാല്

വാചഃ പല്ലവയത്യുമാപതിധരഃ സന്ദർഭശുദ്ധിം ഗിരാം

ജാനീതേ ജയദേവ ഏവ ചരണശ്ലാഘ്യോ ദുരുഹാദൃതേ

ശൃംഗാരോത്തര സത്പ്രമേയ രചനൈഃ ആചര്യഗോവർദ്ധന

സ്പർദ്ധീ കോപി ന വിശ്രുത ശ്രുതിധരോ ധോയീ-കവിക്ഷമാപതിഃ

കവിയായ ഉമാപതി പദപ്രയോഗ ചാതുരിയിൽ അഗ്രഗണ്യൻ തന്നെ, ശരണന്റെ കൃതികൾ ദുർഗ്രാഹ്യമാണ്, ഗോവർദ്ധനാചര്യ ആണെങ്കിലോ ശൃംഗാരരസ വർണ്ണനയിൽ ആരാലും ദുർജ്ജയൻ, ഇനി കവികളുടെ രാജൻ ആയ ധോയി എല്ലാവരേയും തന്റെ വരികളാൽ പിടിച്ചടുപ്പിയ്ക്കുന്നു. ഈ കവികളൊക്കെ ഉണ്ടെങ്കിലും ജയദേവൻ മാത്രമറിയുന്ന ഒന്നുണ്ട്, അത് പ്രസ്തുത സാഹചര്യത്തിന് ഏറ്റവും ഉദാത്തമായ വാക്കുകൾ കോർത്ത് എങ്ങനെ കാവ്യഹാരം നിർമ്മിയ്ക്കണം എന്നതാണ്.

അഷ്ടപദി 1 - പ്രളയ പയോധിജലേ

(രാഗം - മാളവി, (സൗരാഷ്ട്രം) , താളം - ആദി)

പ്രളയ പയോധിജലേ, കൃഷ്ണ! ധൃതവാനസി വേദം

വിഹിതവഹിത്രചരിത്രമഖേദം കേശവധൃത! മീനശരീര

ജയജഗദീശഹരേ! കൃഷ്ണ! കൃഷ്ണ! ജയജഗദീശഹരേ

അല്ലയോ കൃഷ്ണാ, മഹാപ്രളയജലത്തിലൂടെ മത്സ്യശരീരനായി സമുദ്രത്തിൽ നിന്നും വേദങ്ങളെ വീണ്ടെടുക്കാൻ നീ അവതരിച്ചു. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(വൈവസ്വതമനു എന്ന മനുവിന്റെ ഭരണകാലത്താണ് മഹാവിഷ്ണു മത്സ്യമായി അവതരിച്ചത്. ബ്രഹ്മാവ് വേദം ചൊല്ലിക്കൊണ്ടിരുന്ന സമയം ഹയഗ്രീവൻ എന്ന അസുരൻ ബ്രഹ്മസന്നിധിയിൽ നിന്ന് വേദസംഹിതകൾ അപഹരിച്ചു. ഈ അസുരനെ വധിച്ച് വേദങ്ങളെ തിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനായി മഹാവിഷ്ണു മത്സ്യാവതാരം കൈക്കൊണ്ടു. വൈവസ്വതമനു സ്നാനാദികർമ്മങ്ങൾക്കായി കൃതമാല നദിയിൽ ഇറങ്ങിയ നേരം ഒരു മത്സ്യം തന്നെ രാജാവിന്റെ കൂടെ കൊണ്ടുപോകണം എന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ദയാലുവായ രാജാവ് മത്സ്യത്തെ മൺകുടത്തിൽ വളർത്തി. കാലക്രമേണ മത്സ്യം വളർന്നു. മത്സ്യത്തെ ഗംഗാനദിയിൽ നിക്ഷേപിച്ചു. ഏതാനും നാളുകൾ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ഗംഗാനദി മത്സ്യത്തെ വഹിയ്ക്കാൻ അശക്തയായി. ഒടുവിൽ മത്സ്യം രാജാവിനോട് ഏഴുദിവസത്തിനുള്ളിൽ മഹാപ്രളയം സംഭവിയ്ക്കുമെന്നും ഒരു തോണി നിർമ്മിച്ച് സപ്തർഷികളോടൊപ്പം രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു. മഹാപ്രളയസമയത്ത് മത്സ്യത്തിനു മുളച്ച കൊമ്പിൽ തോണിയുമായി ഹിമവത് ശൃംഗത്തിലെത്തി. മനുവും സപ്തർഷികളും ഏതാനും ബീജങ്ങളും മാത്രം അവശേഷിച്ചു. സിന്ധൂനദീതട, ഹുയാംഹോ, നൈൽ , മേഹർഗാവ് , എന്നിങ്ങനെ ലോകത്തെ എല്ലാ പുരാതനസംസ്ക്കാരങ്ങളിലും, ബൈബിളിൽ നോഹയുടെ പേടകം ഉൾപ്പടെ ഇത്തരം ഒരു കഥ ഉണ്ട്.)

ക്ഷിതിരതി വിപുലതരേ ഹരേകൃഷ്ണ!തവ തിഷ്ഠതിപ്രൃഷ്ഠേ

ധരണിധരണകിണ ചക്രഗരിഷ്ഠേ കേശവധൃത-

കച്ഛപരൂപ!ജയ ജഗദീശഹരേ, ഹരേകൃഷ്ണ! ജയ

ഹരേകൃഷ്ണാ, സമുദ്രത്തിൽ താണുപോകുമായിരുന്ന മാന്ഥരപർവ്വതത്തെ കൂർമ്മമായി അവതരിച്ച് നിന്റെ ശക്തവും വിശാലവുമായ പുറത്താൽ താങ്ങി നിരർത്തി പലാഴിമഥനത്തിനു നീ തുണയരുളി. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(ദുർവാസാവ് മഹർഷിയുടെ സമ്മാനമായ കല്പ്പകദൃമഹാരം ദേവേന്ദ്രന്റെ അന്നത്തെ ആനയുടെ പുറത്ത് വയ്ക്കുകയും, പുഷ്പഗന്ധമേറ്റ് വന്ന ഭ്രമരങ്ങളുടെ സല്യത്താൽ അസഹിഷ്ണത പൂണ്ട ആന, അത് വലിച്ച് താഴെയിട്ട് ചവുട്ടിയരയ്ക്കുകയും, ഇത് കണ്ട് കോപിഷ്ടനായ മുനിയുടെ ശാപം നിമിത്തം ജരാനര ബാധിച്ചുപോയ ദേവന്മാർ, തങ്ങളുടെ ജരാനര പാലാഴി കടഞ്ഞെടുത്ത് അമൃതം ഭക്ഷിച്ചാൽ മാറുമെന്ന് മനസ്സിലാക്കി. അതിൻപ്രകാരം ദേവാസുരന്മാർ പാലാഴി കടയാൻ തുടങ്ങി. മന്ദരപർവതം കടകോലും വാസുകി എന്ന സർപ്പം കയറുമാക്കി പാലാഴി മഥനം ആരംഭിച്ചു. ഈ സമയം ആധാരമില്ലാത്തതിനാൽ, സമുദ്രത്തിലാണ്ടുപോയ മന്ഥരപർവതത്തെ പൂർവസ്ഥിതിയിൽ എത്തിയ്ക്കുന്നതിനായാണ് വിഷ്ണു ആമയായ് അവതാരമെടുത്തു. തന്റെ പുറത്തുതാങ്ങി പർവതത്തെമേല്പോട്ടുയർത്തി.)

വസതി ദശനശിഖരേ- ഹരേകൃഷ്ണ! ധരണീ തവ ലഗ്നാ

ശശിനി കളങ്കകലേവ നിമഗ്നാ കേശവ ധൃത-

സൂകരരൂപ! ജയ ജഗദീശഹരേ കൃഷ്ണ ജയ ജഗദീശ.

ഹരേകൃഷ്ണാ, വരാഹരൂപത്തിൽ അവതരിച്ച് നിന്റെ ബലമേറിയ തേറ്റയാൽ ഭൂമിയെ നീ ഉയരത്തി സംരക്ഷിച്ചപ്പോൾ ചന്ദ്രക്കലയ്ക്ക് സദൃശമായ മനോഹര ദർശനമായി അത്. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ഗോപുരദ്വാരത്തിൽ നിന്നിരുന്ന രണ്ട് കിങ്കരന്മാരാണ് ജയനും വിജയനും. സനകാദി മഹർഷികൾ ഒരിയ്ക്കൽ മഹാവിഷ്ണുവിനെ സന്ദർശിയ്ക്കുന്നതിനായി വൈകുണ്ഠത്തിൽ ചെന്നു. എന്നാൽ ജയവിജയന്മാർ ഇവരെ അനാദരിച്ചു. താപസന്മാരെ ദാനവന്മാരാകട്ടെ എന്ന് ശപിച്ചു. ശേഷം മൂന്നുതവണ മഹാവിഷ്ണുവിനാൽ ഈ ജന്മങ്ങളിൽ നിഗ്രഹിയ്ക്കപ്പെട്ടാൽ ശാപമോക്ഷം ലഭിയ്ക്കും എന്ന് അവർ അനുഗ്രഹിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. അപ്രകാരം കശ്യപമഹർഷിയ്ക്കും ദിതിയ്ക്കും ജനിച്ച പുത്രന്മാരാണ് ഹിരണ്യാക്ഷനും ഹിരണ്യകശിപുവും. അസുരന്മാരായി ജനിച്ച ജയവിജയന്മാർ ലോകപീഡ ചെയ്തു നടക്കാൻ തുടങ്ങി. ഒരിയ്ക്കൽ ഹിരണ്യാക്ഷൻ സമുദ്രത്തിലിറങ്ങി ഗദ കൊണ്ട് തിരമാലകളെ താഡനം ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നു. ഭയചകിതനായ വരുണദേവൻ മഹാവിഷ്ണുവിനെ അഭയം പ്രാപിയ്ക്കുകയും മഹാവിഷ്ണു വരാഹവേഷം കൈക്കൊണ്ട് സമുദ്രഭാഗത്ത് എത്തി. മഹാവിഷ്ണുവിനെ കണ്ട നേരം ഹിരണ്യാക്ഷൻ ഭൂലോകത്തെ കയ്യിലേന്തി പാതാളത്തിലേയ്ക്ക് പലായനം ചെയ്തുവെന്നും വരാഹവേഷം പൂണ്ട മഹാവിഷ്ണു അവിടെച്ചെന്ന് ഹിരണ്യാക്ഷനെ വധിച്ച് ഭൂലോകത്തെ വീണ്ടെടുത്തു)

തവകരകമലവരേ കൃഷ്ണ! നഖമത്ഭുതശൃംഗം

ദളിത ഹിരണ്യകശിപുതനുഭൃംഗം കേശവ ധൃത-

നരഹരിരൂപ! ജയ ജഗദീശ ഹരേ കൃഷ്ണ ജയ ജഗദീശ.

അല്ലയോ കൃഷ്ണാ, നരസിംഹരൂപമെടുത്ത നീ കരങ്ങളിലെ കരങ്ങളിലെ ഘോരമായ നഖത്താൽ ഹിരണ്യകശ്യപനെന്ന അസുരപ്രമാണിയെ പിച്ചിച്ചീന്തുമ്പോൾ നിനക്ക് മുന്നിൽ അവൻ ഒരു വണ്ടിനോളം നിഷപ്രഭനായിരുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(മഹാവിഷ്ണു കൃതയുഗത്തിൽ എടുത്ത അവസാനത്തെ അവതാരമാണ് നരസിംഹം. സഹോദരനായ ഹിരണ്യാക്ഷന്റെ വധത്തെ തുടർന്ന് ഹിരണ്യകശിപു ക്രോധാവിഷ്ടനായി. ബ്രഹ്മാവിനെ തപസ്സ് ചെയ്ത് മനുഷ്യനോ മൃഗമോ തന്നെ കൊല്ലരുത്, ആയുധങ്ങൾ കൊണ്ട് തന്നെ കൊല്ലരുത്, രാവോ പകലോ തന്നെ കൊല്ലരുത്, ഭൂമിയിലോ ആകാശത്തോ പാതാളത്തോ വെച്ച് തന്നെ കൊല്ലരുത് എന്ന വരം വാങ്ങി. ഹിരണ്യകശിപുവിന് പരമവിഷ്ണുഭക്തനായ പുത്രൻ ജനിച്ചു. വിഷ്ണുഭക്തിയിൽ നിന്നും തന്റെ പുത്രനായ പ്രഹ്ലാദനെ പിന്തിരിപ്പിയ്ക്കാൻ ഹിരണ്യകശിപു ശ്രമിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. ഹിരണ്യകശിപു പ്രഹ്ലാദനെ വധിയ്ക്കാൻ പല മാർഗ്ഗങ്ങളും സ്വീകരിച്ചു. പരാജിതനായ ഹിരണ്യകശിപു ക്രോധം പൂണ്ട് പ്രഹ്ലാദനോട് വിഷ്ണുവിനെ കാട്ടിത്തരാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. തൂണിലും തുരുമ്പിലും വിഷ്ണു വസിയ്ക്കുന്നുണ്ടെന്ന് പ്രഹ്ലാദൻ അറിയിയ്ക്കുകയും അനന്തരം തൂൺ പിളർന്ന് മഹാവിഷ്ണു നരസിം‌ഹമൂർത്തിയായി അവതരിച്ചു. സന്ധ്യക്ക് തന്റെ മടിയിൽ കിടത്തി നഖങ്ങൾ കൊണ്ട് മനുഷ്യനോ മൃഗമോ അല്ലാത്ത നരസിംഹം ഹിരണ്യകശിപു വധം നടത്തി. ശേഷം ശാന്തനായ നരസിം‌ഹമൂർത്തി പ്രഹ്ലാദനെ അനുഗ്രഹിച്ച് അപ്രത്യക്ഷനായി.)

ഛലയസി വിക്രമണേ കൃഷ്ണ! ബലിമത്ഭുതവാമന

പദനഖനീരജനിത ജനപാവന കേശവ, ധൃത-

വാമനരൂപ, ജയ ജഗദീശ, ഹരേ കൃഷ്ണ! ജയ ജഗദീശ.

അല്ലയോ കൃഷ്ണാ, യുവബ്രഹ്മചാരിയായ വാമന അവതാരത്തിൽ നീ അസുരച്ചക്രവർത്തി മഹാബലിയോട് മൂന്നടി മണ്ണീരന്നു. പിന്നീട് വിക്രമാനായ നീ കൗശലത്താൽ പ്രപഞ്ചത്തെ മൂന്നടിയായളന്നു . നിന്റെ പാദനഖങ്ങളെ തഴുകുന്ന ജലം പുണ്യമുള്ളതായി തീരുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരങ്ങളിൽ ആദ്യത്തെ മനുഷ്യരൂപം വാമനനാണ്. ദേവന്ദ്രന്റെ മിഥ്യാഭയത്തിൽ ഗതികെട്ട് അദിതിയുടേയും കശ്യപന്റെയും പുത്രനായി ഗംഗയുടെ തീരത്തെ ആശ്രമത്തിൽ അവതരിച്ച“വടു” ആയിരുന്നു വാമനൻ. മഹാബലി യാഗം നടത്തിയ നർമ്മദാനദിയുടെ തീരത്തെത്തി മൂന്നടി മണ്ണ് തപസ്സ് ചെയ്യുവാൻ ഭിക്ഷ യാചിച്ച ബാലൻ, ദാനം ലഭിച്ചപ്പോൾ പ്രപഞ്ചം നിറഞ്ഞ രൂപാന്തരം പ്രാപിച്ച്, രണ്ടടിയിൽ തന്നെ പ്രപഞ്ചമളന്ന്, മൂന്നാം കാല്വയ്പ്പിനിടം തേടി. ശിരസ്സ് കുനിച്ച മഹാബലിയെ ഗിരികളും സമതലവും ഉപേക്ഷിച്ച് സമുദ്രതടമായ പാതാളത്തിലേക്കയച്ച് ഇന്ദ്രന്റെ ഭയമാകറ്റി )

ക്ഷത്രിയ രുധിരമയേ കൃഷ്ണ! ജഗദപഗതപാപം

സ്നപയസി പയസി ശമിതഭവതാപം കേശവ ധൃത-

ഭൃഗുപതിരൂപ! ജയ ജഗദീശഹരേ, കൃഷ്ണ! ജയ ജഗദീശ.

ഹേ, കൃഷ്ണാ, പാപികളായ ക്ഷത്രിയരെ നിഗ്രഹിച്ച് സാധുജനസംരക്ഷണാർഥം നീ ഭാർഗ്ഗവരാമാനായി അവതരിച്ചു. രുധിരപ്പുഴകളാൽ നീ ദുരിതങ്ങൾ തുടച്ച് നീക്കി. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(കേരളോല്പത്തി കഥയിൽ പരശുകൊണ്ട് കേരളക്കരയെ സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് വീണ്ടെടുത്ത മഹാബ്രാഹ്മണനെന്ന് വിവരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മുനിയാണ് പരശുരാമൻ. പരശു ആയുധമാക്കിയ ഭാർഗ്ഗവപുത്രൻ രാമനെ പരശുരാമനെന്ന് ഇതിഹാസങ്ങൾ വാഴ്ത്തുന്നു. ത്രേതായുഗത്തിൽ ശ്രീരാമന്റെ ഗുരുവായും, ദ്വാപരയുഗത്തിൽ ഭീഷ്മരുടെയും പിന്നീട് കർണ്ണന്റെ ഗുരുവായും ആയോധനകലകൾ അഭ്യസിപ്പിച്ചിരുന്നു. രാമൻ ഇതിഹാസങ്ങളിലും പിന്നീട് വന്ന ഇതിഹാസങ്ങളുടെ പുനർവായനയിലും വിവാദ പുരുഷനായി നിലകൊള്ളുന്നു. ദക്ഷിണ ഭാരതത്തിലേക്കുള്ള ആര്യാവർത്തത്തിന്റെ കൈയേറ്റമായിട്ടാണ്‌ പലരും പരശുരാമൻ ദക്ഷിണഭാരതത്തിൽ ബ്രാഹ്മണക്ഷേത്രങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചതിനെ കാണുന്നത്. പിതാവിന്റെ ആജ്ഞയനുസരിച്ച് സ്വന്തം അമ്മയുടെ കഴുത്തറുത്തു കൊന്നുവെന്നതിലൂടെയും ഇതിഹാസങ്ങളിൽ രാമൻ വിവാദ പുരുഷനാവുന്നു.)

വിതരസി ദിക്ഷുരണേ കൃഷ്ണ! ദിക്പതി കമനീയം

ദശമുഖമൌലിബലിം രമണീയം കേശവധൃത-

രഘുപതിരൂപ! ജയ ജഗദീശഹരേ കൃഷ്ണ!ജയ ജഗദീശ.

ഹേ, കൃഷ്ണാ, ശ്രീരാമനായി രഘുവംശത്തിൽ അവതരിച്ച നീ, ദശമുഖനായ രാക്ഷസരാജാവ് രാവണനെ നിഗ്രഹിച്ചു. സകല ദിശകളിലും ധർമ്മം പരിപാലിച്ചു. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(ഹിന്ദു ആരാധനാമൂർത്തികളിൽ പ്രധാനിയാണ് രാമൻ. ഏഷ്യയിലും, കിഴക്കേ ഏഷ്യയിലും ഉള്ള പുരാണകാവ്യങ്ങളിൽ രാമൻ പ്രസിദ്ധമാണ്. അയോദ്ധ്യയിലെ രാജാവായിരുന്ന ദശരഥന് പട്ടമഹിഷിയായ കൗസല്യയിൽ ജനിച്ച ആദ്യപുത്രനാണ്‌ രാമൻ. ഹിന്ദുമതത്തിൽ രാമനെ മര്യാദാ പുരുഷോത്തമനായി കരുതുന്നു. നന്മയുടെ ദൈവമായും ശ്രീരാമനെ കരുതുന്നു. ലക്ഷ്മീദേവിയുടെ അവതാരമായ സീതാദേവിയാണ് പത്നി. ഭരതൻ, ലക്ഷ്മണൻ, ശത്രുഘ്നൻ എന്നിവരായിരുന്നു രാമന്റെ സഹോദരൻമാർ. രാമചരിതവും ജീവനവും ധർമ്മത്തിന് ഉദാഹരണമാണ്. ഉത്തമപുരുഷനും പൂർണ്ണ മനുഷ്യനുമായിരുന്നു രാമൻ. ദശരഥൻ കൊടുത്ത ശപഥം മുൻ‌നിർത്തി, തന്റെ മകനായ ഭരതൻ രാജാവാകണം എന്നുള്ളതും പതിന്നാലു വർഷത്തെ രാമൻ വനവാസത്തിന് പോകണം എന്നുള്ളതും കൈകേയിയുടെ ആവശ്യപ്രകാരമായിരുന്നു.പത്നി സീതക്കും അനുജൻ ലക്ഷ്മണനും രാമനെ പിരിഞ്ഞിരിക്കുവാൻ കഴിയാത്തതുകൊണ്ട് പതിന്നാലു വർഷത്തെ വനവാസത്തിന് രാമനൊപ്പം പോകുകയും ചെയ്തു. വനവാസത്തിനിടക്ക് രാക്ഷസ രാജാവായ ലങ്കേശ്വരൻ രാവണൻ സീതയെ അപഹരിക്കുകയും ചെയ്തു. ക്ലേശകരവും ശ്രമകരവുമായ നീണ്ട തിരച്ചിലിനു ശേഷം, സീത ലങ്കയിൽ ഉണ്ടെന്ന് ഹനുമാൻ കണ്ടെത്തുകയും. ഘോരയുദ്ധത്തിനൊടുവിൽ രാവണനെ നിഗ്രഹിച്ച് സീതയെ വീണ്ടെടുക്കുകയും ചെയ്തു. വനവാസത്തിനു ശേഷം അയോദ്ധ്യയിൽ തിരിച്ചെത്തിയ രാമന്റെ കിരീടധാരണം നടക്കുകയും, അയോധ്യയുടെ രാജാവായി അവരോധിക്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ അന്തിമഫലമായ ദേശത്തിന്റെ ചക്രവർത്തിയായി, പിന്നീടുള്ള പതിനോരായിരം വർഷം സന്തോഷത്തിന്റെയും, സമാധാനത്തിന്റെയും, ഐശ്വര്യത്തിന്റെയും, ന്യായത്തിന്റെയും യുഗമായ രാമരാജ്യ മായി അറിയപ്പെട്ടു.)

വഹസി വപുഷി വിശദേ കൃഷ്ണ! വസനം ജലദാഭം

ഹലഹതിഭീതിമിളിത യമുനാഭം കേശവ ധൃത-

ഹലധരരൂപ!ജയ ജഗദീശഹരേ കൃഷ്ണ!ജയ ജഗദീശ.

ഹേ കൃഷ്ണാ, ബലരാമനായി അവതരിച്ച നീ വെള്ളിമേഘം പോലെ തിളങ്ങുന്നവനെങ്കിലും കറുത്ത വസ്ത്രങ്ങൾ അണിഞ്ഞിരുന്നു. കറുത്ത നദിയായ കാളിന്ദിയെ കലപ്പയാൽ ഇഷ്ടാനുസരണം യമുനയിൽ ലയിപ്പിച്ചവനാണു നീ. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(ബാലദേവൻ, ബാലഭദ്രൻ, ഹലായുധൻ എന്നീ പേരുകളിലൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്ന ബലരാമനെ, ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ ജ്യേഷ്ഠനായാണ്‌ പുരാണങ്ങളിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. വിഷ്ണുഭഗവാന്റെ എട്ടാമത്തെ അവതാരമാണ്‌ ബലരാമൻ.അതിയായ ബലത്തോട്‌ കൂടിയവനും സർവരെയും ആകർഷിക്കുന്ന സ്വരൂപത്തോടു കൂടിയവരുമായതു കൊണ്ട്‌ ബലരാമൻ എന്ന പേരുണ്ടായതെന്ന്‌ പറയപ്പെടുന്നു. വൈദീക സാഹിത്യത്തിലെ ഇന്ദ്രൻ പരിവർത്തനം വന്ന് കൃഷിക്കാർക്ക് രാമനായി ത്തീരുകയും പൂ‌ർവഭാരതത്തിൽ ദാശരഥീ രാമനായും പശ്ചിമഭാരതത്തിൽ ബലരാമനായും സ്വീകരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇന്ദ്രനും ബലരാമനും മദ്യപാനികളാണ്‌. ഈ പ്രത്യേകതയാണ്‌ അവരുടെ മൗലികമായ ഏകതയെ സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രകാരന്മാർ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. സ്വന്തം കർത്തവ്യം മറന്ന് മദ്യാസക്തനായിരിക്കുന്ന ബലരാമനെ പുരാണങ്ങളിൽ ചിത്രീകരിക്കുന്നുണ്ട്. ആധുനിക പുരാണസംഹിതകൾ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായി പരിഗണിയ്ക്കാതെ ബലരാമനെ അനന്തന്റെ അവതാരമായി കരുതിപോരുന്നു. ത്രേതാ യുഗത്തിലെ അനന്തന്റെ അവതാരമായ ലക്ഷ്മണനുശേഷം ദ്വാപരയുഗത്തിൽ ഭഗവാനു ജ്യേഷ്ഠനായി പിറന്നുവെന്നാണ് പുരാണങ്ങൾ ഘോഷിക്കുന്നത്.)

നിന്ദസി യജ്ഞ വിധേ കൃഷ്ണ ! അഹഹ ശ്രുതിജാതം

സദയഹൃദയദർശിതപശുഘാതം കേശവധൃത-

ബുദ്ധശരീര! ജയ ജഗദീശ, ഹരേ കൃഷ്ണ! ജയ ജഗദീശ.

ഹേ കൃഷ്ണാ, നീ അനുപമകൃപാനിധിയായ ബുദ്ധനായി അവതാരമെടുത്തു. യജ്ഞങ്ങളിലെയും ആചാരങ്ങളില്ലേയും മൃഗബലി പോലെയുള്ള അനാചാരങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കി. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(ബുദ്ധൻ എന്നു പിന്നീടു നാമധേയം സിദ്ധിച്ച ഗൗതമസിദ്ധാർത്ഥൻ ബുദ്ധമതസ്ഥാപകനായ ആത്മീയ നേതാവാണ്‌. ശ്രീബുദ്ധനാണ്‌ ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും മഹാനായ ബുദ്ധനെന്ന് എല്ലാ ബുദ്ധമതാനുയായികളും വിശ്വസിക്കുന്നു. സിദ്ധാർത്ഥൻ എന്നാണ്‌ അദ്ദേഹത്തിന്റെ യഥാർത്ഥനാമഥേയം. ഗൗതമനെന്നും ശാക്യമുനി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ബുദ്ധമതം തകർത്തെറിഞ്ഞ വർണ്ണാശ്രമികൾ തന്നെ പിന്നീട് ശ്രീബുദ്ധനെ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമാക്കി.ബുദ്ധമതക്കാർ ഇതംഗീകരിയ്ക്കുന്നില്ല, നാസ്തികതയൊടടുത്ത് നില്ക്കുന്ന ബുദ്ധമതതത്വങ്ങൾ ബഹുദൈവ ഹിന്ദുത്വത്തെ നിഷേധിയ്ക്കുന്നു. എന്നാൽ ഹരിവംശം 1.41, ഭാഗവതപുരാണം 1.3.24., 2.7.37, 11.4.23, ഗരുഢപുരാണം 1.1, 2.30.7, 3.15.26, അഗ്നിപുരാണം 16, നാരദപുരാണം 2.72, ലിംഗപുരാണം 2.71, പദ്മപുരാണം 3.2 എന്നിവിടങ്ങളിലെല്ലാം ബുദ്ധനെ കുറിച്ച് എഴുതിച്ചേർത്ത് എന്നാൽ അസുരനിഷാദ ജന്മങ്ങളെ തെറ്റായ ആത്മീയ മാര്ഗ്ഗം കാട്ടി നിത്യനരകത്തിൽ എത്തിയ്ക്കുവാൻ അവതരിച്ചതാണെന്ന് കൂടി പറഞ്ഞ് വെടക്കാക്കി തനിക്കാക്കി എന്ന പറയുന്നതാവും ഉത്തമം)

മ്ലേച്ഛനിവഹനിധനേ കൃഷ്ണ! കലയസി കരവാളം

ധൂമകേതുമിവ കിമപി കരാളം കേശവ, ധൃത-

ഖൾഗിശരീര! ജയജഗദീശഹരേ കൃഷ്ണ! ജയ ജഗദീശ.

ഹേ കൃഷ്ണാ, ധൂമകേതുവിനെ പോലെയുള്ള കരവാളുമായി നീ ഇനി കല്ക്കിയായി അവതരിയ്ക്കും. കളിയുഗാന്ത്യത്ത്തിൽ മ്ളേച്ഛ ജനതയുടെ ഭീകര അന്ത്യത്തിന് നീ വഴിയൊരുക്കും. പ്രപഞ്ചത്തിനീശ്വരായവനേ കൃഷ്ണാ, നിനക്ക് എന്നും ജയം.

(മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പത്താമത്തേതും അവസാനത്തേതുമായ അവതാരമാണ് കൽക്കി എന്നു പറയപ്പെടുന്നു. ദേവനാഗിരിയിൽ കൽക്കി എന്ന വാക്കിനർത്ഥം 'അനശ്വരത','വെളുത്ത കുതിര' എന്നൊക്കെയാണ്. 'മാലിന്യത്തെ അകറ്റുന്നവൻ' എന്നർത്ഥമുള്ള 'കൽക' എന്ന സംസ്കൃത ധാതുവിൽ നിന്നാണ് കൽക്കി എന്ന വാക്കുണ്ടായതെന്നു കരുതുന്നു. കലിയുഗാന്ത്യത്തിൽ ഭഗവാൻ മഹാവിഷ്ണു കൽക്കിയെന്ന അവതാരമെടുക്കുമെന്ന് പല പുരാണങ്ങളും പ്രവചിക്കുന്നു. വിഷ്ണുവിൻറെ ഒമ്പതാമത്തെ അവതാരമായ ശ്രീ കൃഷ്ണൻ ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞതോടെ കലിയുഗം ആരംഭിച്ചു. കലിയുഗത്തിൽ ധർമ്മം ക്ഷയിക്കുകയും അധർമ്മത്തിന് ഉയർച്ചയുണ്ടാകുകയും ചെയ്യും.മനുഷ്യർ സത്യവും ധർമ്മവും ഉപേക്ഷിച്ച് അധാർമ്മികമായ ജീവിതം നയിക്കും. ഭരണാധികാരികളുടെ ലക്ഷ്യം പണം മാത്രമാകും. ക്ഷാമം,സാംക്രമിക രോഗങ്ങൾ,വരൾച്ച,കൊടുങ്കാറ്റ് എന്നിവയാൽ ജനം കഷ്ടപ്പെടും.അങ്ങനെ കാലദോഷത്തിൻറെ പാരമ്യത്തിൽ ധർമ്മം പുനസ്ഥാപിക്കുവാനായി ഭഗവാൻ വിഷ്ണു ശംഭലം എന്ന ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു ബ്രാഹ്മണ കുടുംബത്തിൽ കൽക്കിയായി ജനിക്കും.ദുഷ്ടൻമാരെ നിഗ്രഹിച്ച് വർണ്ണാശ്രമ ധർമ്മങ്ങളും (ബ്രാഹ്മചര്യം,ഗാർഹസ്ഥ്യം, വാനപ്രസ്ഥം, സംന്യാസം) പുരുഷാർത്ഥങ്ങളും (ധർമ്മം, അർത്ഥം, കാമം, മോക്ഷം) പുനഃസ്ഥാപിക്കും. അതോടെ കലിയുഗം അവസാനിക്കുകയും ധാർമ്മികതയുടെയും പവിത്രതയുടെയും സത്യയുഗം (കൃതയുഗം) ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്യും. ഒടുവിൽ അവതാര ലക്ഷ്യം പൂർത്തിയാക്കി കൽക്കി വിഷ്ണുവിൽ ലയിക്കും)

ശ്രീജയദേവകവേഃകൃഷ്ണ! ഇദമുദിതമുദാരം

ശൃണു ശുഭദം സുഖദം ഭവസാരം കേശവ, ധൃത

ദശവിധരൂപ ജയ ജഗദീശ ഹരേ കൃഷ്ണ ! ജയ ജഗദീശഹരേ.

ജയദേവനായ കവി ആദിവിഷ്ണുവിന്റെ ദശാവതാരങ്ങൾ ഇവിടെ വിവരിച്ചു. ഭക്തര്ക്ക് ഇത് ഐശ്വര്യവും സന്തോഷവും ഒപ്പം ശരിയായ പ്രാപഞ്ചിക നിലനില്പ്പും സാധ്യമാക്കട്ടേ.

ശ്ലോകം -അഞ്ച്

വേദാനുദ്ധരതേ ജഗന്നിവഹതേ ഭ്രൂഗോളമുദ്വിഭ്രതേ,

ദൈത്യം ദാരയതേ ബലിം ഛലയതേ ക്ഷത്രക്ഷയം കുർവ്വതേ

പൌലസ്ത്യം ജയതേ ഹലം കലയതേ കാരുണ്യമാതന്വതേ

മ്ലേച്ഛാൻ മൂർച്ഛയതേ ദശാകൃതികൃതേ കൃഷ്ണായ തുഭ്യം നമഃ

അല്ലയോ കൃഷ്ണാ.. വിവിധങ്ങളായ ദശാവതരങ്ങളിലൂടെ വേദങ്ങൾ വീണ്ടെടുത്ത, മന്ദരപർവ്വതത്തെ താങ്ങി നിർത്തിയ, ഭൂമിയെ ഉയർത്തിയെടുത്ത, ഹിരണ്യകശ്യപനെ കഷണങ്ങളായി ചീന്തിയെറിഞ്ഞ, മഹാബലിയെ കബളിപ്പിച്ച, ക്ഷത്രിയരുടെ തീർത്ത, രാവണനെ വധിച്ച, കലപ്പ ഉയർത്തിയ, ജീവികളോട് കരുണ കാട്ടിയ, മ്ലേച്ഛന്മാരെ നിഗ്രഹിയ്ക്കേണ്ട അങ്ങേയ്ക്ക് മുന്നിലായി ഇതാ സ്രാഷ്ടാംഗം നമസ്ക്കരിയ്ക്കുന്നു.

******************************************************

പ്രബന്ധം 2

അഷ്ടപദി 2 - ശ്രിതകമലാകുചമണ്ഡല

(രാഗം - ഗുഞ്ജരി (ഭൈരവി) , താളം - ആദി)

ശ്രിതകമലാകുചമണ്ഡല ധൃതകുണ്ഡല ശ്രീകൃഷ്ണ!

കലിത ലളിതവനമാല-ജയജയ ദേവഹരേ.

മോഹമുണർത്തുന്ന കുണ്ഡലങ്ങളോടെ, നേർത്തതെങ്കിലും അതിമനോഹരമായ പൂമാല ധരിച്ച് ലക്ഷ്മീദേവിയുടെ സ്തനങ്ങളെ താവളമാക്കുന്ന ശ്രീകൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

ദിനമണി മണ്ഡലമണ്ഡന! ഭവഖണ്ഡന ശ്രീകൃഷ്ണ!
മുനിജനമാനസസഹംസ! ജയ ജയ ദേവഹരേ!

ഗോകുലമാകുന്ന രസമണ്ഡലത്തിനു സൂര്യതേജസ്സോടെ ജ്വലിയ്ക്കുന്ന ആഭരണമായി വിളങ്ങുന്നവനേ ... ആരുടെ സ്മരണയാൽ നാം സ്വയം മറന്നു ഇല്ലാതാകുന്നുവോ..മാഹാ ഋഷിമാരുടെ മനസ്സുകളിൽ സ്ഥിരമായി വസിയ്ക്കുന്നവനേ...ശ്രീകൃഷ്ണാ...വിഷ്ണുദേവാ..അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

കാളിയവിഷധരഭഞ്ജന! ജനരഞ്ജന ശ്രീകൃഷ്ണ!
യദുകുലനളിനദിനേശ! ജയജയ ദേവഹരേ!

കാളിയനെന്ന വിഷസർപ്പത്തെ മർദ്ദിച്ചവനേ ... യദുകുല ജനതയെ അഹ്ലാദിപ്പിച്ചവനേ.. ഗോപസ്ത്രീകളാകുന്ന താമരകളെ വിടർത്തിയവനേ... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

മധുമുരനരകവിനാശന, ഗരുഡാസന ശ്രീകൃഷ്ണ!
സുരകുലകേളിനിദാന ജയ ജയ ദേവഹരേ!

മധുകൈടഭന്മാർ, മുരൻ, നരകാസുരൻ , എന്നിങ്ങനെ അസുരപ്രമണികളെ വധിച്ചവനേ.. ഗരുഢനു മുകളിൽ ആസനസ്ഥനായി ഗമിയ്ക്കുന്നവനേ.. ദേവകുലത്തിനു വിനോദം പകരുന്നവനേ.. ... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

( ഇവിടെ കൃഷ്ണനെ മഹാവിഷ്ണുവായി തന്നെ സങ്കല്പ്പിയ്ക്കുന്നു. മധുകൈടഭന്മാറീ വിഷ്ണു നേരിട്ടാണ് ദേവാസൗരയുദ്ധത്തിൽ വധിച്ചത് , എന്നാൽ സത്യഭാമായോടോപ്പം കൃഷ്ണൻ ഗരുഢനു മുകളിൽ സഞ്ചരിയ്ക്കുന്ന സങ്കൽപ്പവുമുണ്ട്)

അമലകമല ദളലോചന, ഭവമോചന ശ്രീകൃഷ്ണ!
ത്രിഭുവനഭവനനിധാന ജയജയ ദേവഹരേ!

കളങ്കരഹിതമായ താമരദളങ്ങൾ പോലെയുള്ള നയനങ്ങളുള്ളവനേ.. സംസാരദുഖങ്ങളിൽ നിന്ന് മുക്തി നൽകുന്നവനേ ... മൂന്ന് ലോകങ്ങൾക്കും താങ്ങും തണലും, ആധാരവുമായവനേ.. ... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

ജനകസുതാകുചഭൂഷണ ജിതഭൂഷണ ശ്രീകൃഷ്ണ!
സമരശമിതദശകണ്ഠ, ജയ ജയ ദേവ ഹരേ!

ജനകമാഹാരാജാവിന്റെ പുത്രിയായ സീതയുടെ സ്തനങ്ങൾക്ക് അലങ്കാരം ആയുള്ളവനേ..... യമാധർമ്മനെയും ജയിച്ചവനേ... ദശമുഖനായ രാവണന്റെ യുദ്ധതൃഷ്ണയ്ക്ക് പരിസമാപ്തി കുറിച്ച്ചവനേ... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

(ഇവിടെയും കൃഷ്ണനെ വിഷ്ണുവായും അംശാവതാരങ്ങൾ കൃഷ്ണാവതാരങ്ങൾ ആയും സങ്കല്പ്പിയ്ക്കുന്നു. സീതയുടെ കുചങ്ങളിൽ കൃഷ്ണൻ സ്പർശിച്ചാൽ യുഗകലഹം ഉണ്ടാവുന്ന- തൊഴിവാക്കാൻ മിക്ക വ്യാഖ്യാതാക്കളും കുചത്തെ "കൃത" ആക്കി തിരുത്തി ജയദേവനെ സദാചാരം പഠിപ്പിയ്ക്കുന്ന കാഴ്ച്ച ജുഗുപ്സ ഉളവാക്കുന്നതാണ്)

അഭിനവ ജലധരസുന്ദര ധൃതമന്ദര ശ്രീകൃഷ്ണ!
ശ്രീമുഖ ചന്ദ്രചകോര ജയജയ ദേവഹരേ!

ഏറ്റവും പുതിയതായി രൂപം കൊണ്ട മേഘത്തിന്റെ വർണ്ണത്തോടെ സുന്ദരനായി വിളങ്ങുന്നവനേ... ദേവകൾക്ക് മന്ദര പർവ്വതമെന്നപോലെ ഗോവര്ദ്ധന ഗിരിയെ ആശ്രയമാക്കുന്നവനേ .. പ്രിയപ്പെട്ടവളെ മുഖമാകുന്ന ചന്ദ്രദർശനത്തിനു ചകോരപക്ഷിയെ പോലെ അസഹിഷ്ണനാക്കുന്നവനേ..... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

(ഇവിടെ അഷ്ടപദിയുടെ ശ്രംഗാര ഭാവം മെല്ലെ തെളിഞ്ഞ് തുടങ്ങുകയായി. ചകോരമെന്ന പക്ഷി മഴയിൽ നിന്നും ജലം നേരിട്ടല്ലാതെ പുഴയില നിന്നോ, മറ്റ് കെട്ടിക്കിടക്കുന്ന സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നോ ദാഹജലം കണ്ടെത്തില്ല എന്നാ സങ്കല്പം, കൃഷ്ണനാകുന്ന കാർമേഘം മഴയായി പെയ്തിരങ്ങാൻ, അതിൽ ദാഹം തീർക്കാൻ കൊതിയ്ക്കുന്ന രാധ.. രാധയുടെ സ്തനങ്ങൾ മന്ദരപർവ്വതം പോലെ കൃഷ്ണനു തണലും കുളിരുമാകുന്നു എന്നാ ഗോപ്യശൃംഗാരരസം ഇവിടെ നിഴലിയ്ക്കുന്നു)

ശ്രീജയദേവകവേരിദം കുരുതേ മുദം ശ്രീകൃഷ്ണ!
മംഗലമുജ്ജ്വലഗീതം ജയജയദേവഹരേ!

ഈ കാവ്യമാസ്വദിയ്ക്കുവാൻ സർവ്വധാ യോഗ്യനായ അങ്ങയ്ക്ക് വേണ്ടി , ജയദേവൻ ഇത് രചിയ്ക്കുന്നു, അങ്ങ് ഇത് കേട്ട് പ്രസാദിച്ചാലും .. ... കൃഷ്ണാ... വിഷ്ണുദേവാ.. അങ്ങ് വിജയിച്ചാലും.

ശ്ലോകം - ആറ്

പത്മാപയോധരതടീ പരിരംഭലഗ്ന

കാശ്മീരമുദ്രിതമുരോ മധുസൂദനസ്യ

വ്യക്താനുരാഗമിവ ഖേലദനംഗഖേദ

സ്വേദാബുപൂരമനുപൊരയതു പ്രിയം വഃ

രാസക്രീഡയ്ക്കിടയിൽ കൃഷ്ണൻ രാധയെ ആലിംഗനം ചെയ്തപ്പോൾ രാധയുടെ നഗ്നമായ മാറിടങ്ങളിൽ പടർന്നിരുന്ന കുങ്കുമരേണുക്കൾ കൃഷ്ണന്റെ മാറിടത്തിലേയ്ക്ക് പകർന്ന് അടയാളങ്ങൾ വരച്ച് ചേർക്കുന്നു. കൃഷ്ണന്റെ ശരീരത്തിലെ അധികമായി ഉള്ള വിയർപ്പ് തുള്ളികൾ അവന്റെ സ്നേഹത്തിന്റെ ബാഹ്യപ്രകടനമായി നിങ്ങളുടെ മനോകാമനകളും നിറവെറ്റട്ടേ.

******************************************************

പ്രബന്ധം 3

ശ്ലോകം -ഏഴ്

വസന്തേ വാസന്തീ കുസുമസുകുമാരൈരവയവൈഃ

ഭ്രമന്തീം കാന്താരേ ബഹുവിഹിത കൃഷ്ണാനുസരണാം

അമന്ദം കന്ദ്രപ്പജ്വരജനിത ചിന്താകുലതയാ

ചലദ്ബാധാം രാധാം സരസമിദമൂചേ സഹചരീ.

വസന്തം സമാഗതമായിരിയ്ക്കുന്നു, പ്രണയ വിവശയായ, പൂക്കളെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്ന, രാധയുടെ ലോലമായ കരങ്ങൾ, ആകാംഷയാലും, വേദനയാലും വർഷകാലത്തെ പൂക്കളെ പോലെ തണുത്തിരിയ്ക്കുന്നു. അവൾ വനത്തിലൂടെ കൃഷ്ണന്റെ കാൽപ്പാടുകളെ ധൃതിയിൽ പിന്തുടർന്ന് അവനെ തിരയുകയാൽ, കല്ലും മുള്ളും ചവുട്ടി പാദങ്ങളിൽ കഠിനമായ വേദനയോടെ വിഷമിയ്ക്കുന്ന കാഴ്ച്ച കണ്ട് അവളുടെ സഖി അവളോട് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു....

അഷ്ടപദി 3 ലളിതവംഗ ലതാപരിശീലന

(രാഗം - വസന്ത , താളം - ആദി)

ലളിതവംഗ ലതാപരിശീലന കോമളമലയസമീരേ

മധുകരനികര കരംബിത കോകില കൂജിത കുഞ്ജകുടീരേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

മലയ പർവ്വതത്തിൽ നിന്നും ഉത്ഭാവിയ്ക്കുന്ന കുളിർ തെന്നൽ തളിരുകൾ നിറഞ്ഞ വല്ലിപ്പടർപ്പുകളെ തഴുകിക്കൊണ്ടേയിരിയ്ക്കുന്നു. എങ്ങും വിടര്ന്ന് നില്ക്കുന്ന പുഷ്പങ്ങളാകയാൽ, ഏതിൽ നിന്ന് മധു നുകരണമെന്നറിയാതെ മൂളിപ്പറക്കുന്ന തേനീച്ചകളും, തളിർ ഭക്ഷിച്ച് ആനന്ദഗാനം ആലപിയ്ക്കുന്ന കുയിലുകളും രംഗഭംഗി കൂട്ടുന്നു. എന്നാൽ ഈ അതിമനോഹരമായ അന്തരീക്ഷം പ്രണയിതാവിൽ നിന്നും പിരിഞ്ഞ് കഴിയുന്നവർക്ക് വിപരീതഫലമാണുണ്ടാക്കുന്നത്, അവർക്കിത് നരകതുല്യമായി തോന്നുന്നു. ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരു കൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.

ഉന്മദമദന മനോരഥപഥിക വധൂജന ജനിതവിലാപേ

അളികുല സങ്കുലകുസുമ സമൂഹ നിരാകുലബകുളകലാപേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

ഈ ഋതുവിലാണു ദൂരയാത്രികരുടെ ഭാര്യമാർ കാമദേവന്റെ ശരങ്ങളേറ്റ് അവർ പ്രണയപ്രവശകളാകുന്നതും, പൊടുന്നനേ ഏകാന്തതയും, അസഹ്യമായ വിരഹദുഖവും അവരിലേയ്ക്ക് കടന്നു വരുന്നത്. ബകുള പ്പൂങ്കുലകൾക്കിടയിൽ എണ്ണീയാലൊടുങ്ങത്തത്ര വണ്ടുകൾ പൂന്തേനുണ്ണാൻ മൂളിപ്പറക്കുന്നു. (ജയദേവൻ എന്താണുദ്ദേശിച്ചതെന്ന് ആർക്കറിയാം ? ദൂരയാത്രികനെ പിരിഞ്ഞ വധുക്കൾ ബകുളപ്പൂങ്കുലകളും, അവരെ കണ്ട് കൊതിച്ച് കടന്ന് പോകുന്ന പഥികർ വണ്ടുകളും ആണോ?) (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരുകൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

മൃഗമദസൌരഭ രഭസവശംവദ നവദളമാലതമാലേ

യുവജനഹൃദയ വിദാരണമനസിജ നഖരു ചികിംശുക ജാലേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

തമല വൃക്ഷങ്ങൾ നവമുകുളിതങ്ങളായ തളിരുകൾ ആയ പുതുവസ്ത്രങ്ങൾ അണിഞ്ഞൊരുങ്ങി കസ്തൂരിഗന്ധം പരത്തി എങ്ങും നിലകൊള്ളുന്നു. യുവജനങ്ങളൂടെ ഹൃദയം കാമാദേവൻ തെന്റെ പ്രണയവസന്ത നഖങ്ങളാൽ പുറത്തേയ്ക്ക് ചീന്തിയെടുത്തത പോലെ ചുവന്ന കിംഷുക പുഷ്പ്പങ്ങൾ ആകർഷകമായിരിയ്ക്കുന്നു. (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരു കൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

മദനമഹീപതി കനകദണ്ഡരുചി കേസരകുസുമ വികാസേ

മിളിതശിലീമുഖ പാടലപടലകൃത സ്മരതൂണ വിലാസേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

പൂർണ്ണമായി വിടർന്നു വരുന്ന കേസരപ്പൂക്കൾ കാമദേവന്റെ ശിരസ്സിനു മുകളിൽ ചൂടിയ സുവർണ്ണ നിറമുള്ള കുടയെന്ന പോലെ ശോഭിയ്ക്കുന്നു. വണ്ടുകളുടെ നിറയും, അടുക്കായി വിടർന്ന പൂക്കളും ചേർന്ന കാമദേവന്റെ അമ്പും വില്ലും എന്ന പോലെ കാണപ്പെടുന്നു, ഒപ്പം മന്മഥൻ നേരിട്ട് ഐ ഗോപികമാരുമായി പുഷ്പശരങ്ങളാൽ യുദ്ധം സന്ദേഹവുമുളവാക്കുന്നു. (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തംചെയ്യുന്ന ഒരുകൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

വിഗളിതലജ്ജിത ജഗദവലോകന തരുണകരുണ കൃതഹാസേ

വിരഹിനികൃന്തന കുന്തമുഖാകൃതി കേതകി ദന്തുരിതാശേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

മുട്ടിട്ടും, വെളുത്ത പൂക്കൾ വിരിഞ്ഞ് തുടങ്ങുകയും ചെയ്ത ആ ഇളം കരുണാവൃക്ഷങ്ങൾ വസന്താഗമത്തിൽ സകലമാന ലജ്ജയും വെടിഞ്ഞ് പ്രണയപരവശരായ ജീവികളെ നോക്കി കളിയാക്കി ചിരിയ്ക്കുന്നത് പോലെ നിൽക്കുന്നു. കേതകി പൂക്കൾ രൂപത്തിൽ കുന്തത്തെ അനുസ്മരിപ്പിച്ച് നിരയായി വിടർന്ന് നിൽക്കുന്നത് കാണുമ്പോൾ പ്രണയിതാവിൽ നിന്നകന്നു നില്ക്കുന്ന കാമിതാക്കളുടെ ഹൃദയം തുളയ്ക്കുവാൻ വേണ്ടി പ്രകൃതി നിർമ്മിച്ചതാണവയെന്ന് തോന്നലുണ്ടാക്കുന്നു. (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരു കൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

മാധവികാപരിമള ലളിതേനവ മാലികയാതി സുഗന്ധൌ

മുനിമനസാമപി മോഹനകാരിണി തരുണാ കാരണബന്ധൌ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

മാധവി, ചമേലി, നവമല്ലിക എന്നീ പുഷ്പ്പങ്ങൾ അവയുടെ ഹൃദയഹാരിയായ പരിമളം പരത്തി വസന്തത്തിൽ യുവത്വത്തെ മത്തുപിടിപ്പിയ്ക്കുന്നു. ഇവ യോഗീശ്വരന്മാരേയും, ഋഷികളേയും വരെ മായ്ക്കുവാൻ പോന്നവയാണ്. വസന്തം യഥാർത്ഥത്തിൽ യുവജങ്ങളുടെ നിസ്വാർത്ഥനായ കൂട്ടുകാരൻ ആണെന്നതിൽ സംശയം വേണ്ട. (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരു കൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

സ്ഫുരദതിമുക്ത ലതാപരിരംഭണ മുകുളിത പുളകിത ചൂതേ

വൃന്ദാവനവിപിനേ പരിസരപരി ഗതയമുനാ ജലപൂതേ

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

ചമേലിയുടെ വള്ളിപ്പടർപ്പുകൾ തേന്മാവിനെ ഇറുകെ പുണർന്നപ്പോൾ ഉളവായ ആ ഹർഷോന്മാദത്തിന്റെ നിർവൃതി നവമുകുളങ്ങളും, തളിരുകളും ആയി മാവ് അണിഞ്ഞിരിയ്ക്കുന്നു. വൃന്ദാവനമാകെ അരികിലൂടെ ഒഴുകുന്ന യമുനയിലെ ജലത്താൽ പരിപുഷ്ടവും, സംശുദ്ധവും ആക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. (ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ഒരു കൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

ശ്രീജയദേവ ഭണിതമിദമുദയതു ഹരിചർണ സ്മൃതിസാരം

സരസവസന്ത സമയവനവർണ്ണ നമനുഗത മദനവികാരം

വിഹരതി ഹരിരിവ സരസവസന്തേ നൃത്യതി

യുവതിജനേന സമം സഖി വിരഹിജനസ്യ ദുരന്തേ

ജയദേവകവി ശ്രീഹരിയുടെ പാദാരവിന്ദങ്ങൾ അനുസ്മരിയ്ക്കുന്നു, ഒപ്പം വൃന്ദാവനത്തിലെ വനങ്ങളിൽ വിടര്ന്ന മധുരവസന്തത്തേയും, അത് യുവഗോപികമാരിൽ പൊടുന്നനെ സൃഷ്ടിച്ച തരളവികാരങ്ങളും, കാമചേതനകളും വിവരിയ്ക്കുന്നു.( ഈ മധുരവസന്ത ഋതുവിൽ, കൃഷ്ണൻ നൃത്തംചെയ്യുന്ന ഒരുകൂട്ടം ഗോപികമാർക്കിടയിൽ പ്രണയ ലീലകൾ ആടി രസിച്ച് നിന്നു.)

ശ്ലോകം - എട്ട്

ദരവിദലിതമല്ലീവല്ലീ ചഞ്ചൽ‌പരാഗ

പ്രകടിതപടവാസൈഃ വാസയൻ കാനനാനി

ഇഹ ഹി ദഹതി ചേതഃ കേതകീഗന്ധബന്ധു:

പ്രസരദസമബാണപ്രാണവൽഗന്ധവാഹ:

വൃന്ദാവനത്തിലെ കാനനപ്രദേശമാകെ പാതിവിടർന്ന പിച്ചിപ്പൂക്കളുടെ സുഗന്ധം പരത്തി കൊണ്ട് വസന്തകാല പവനൻ ചുറ്റി നടന്നു. കേതകി പുഷ്പങ്ങളുടെ സുഗന്ധം ഏറ്റുവാങ്ങി എത്തുന്ന കാറ്റിനു കാമദേവന്റെ ഹൃദയമാണോ എന്ന് തോന്നുമാറ, അത് പ്രണയിതാവിനെ പിരിഞ്ഞിരിയ്ക്കുന്ന ഇണകളുടെ ഹൃദയത്തിൽ വിരഹവേദന ആളിപ്പടർത്തുന്നു.

ശ്ലോകം - ഒമ്പത്

ഉന്മീലന്മധുഗന്ധമുഗ്ധമധുപവ്യാധൂത ചൂതാങ്കുര

ക്രീഡൽ കോകില കാകളീകളരവൈഃ ഉൽഗീർണ്ണ കർണ്ണജ്വരാഃ

നീയന്തേ പഥികൈഃ കഥം കഥമപിധ്യാനാവധാനക്ഷണ-

പ്രാപ്ത പ്രാണസമാഃസമാഗമരസോല്ലാസൈഃ അമീ വാസരാഃ

വസന്തം തേന്മാവുകളിൽ തളിരുകളും പൂങ്കുലകളും നിറയ്ക്കുന്നു, അവയുടെ മാദകഗന്ധം എല്ലായിടത്തും പരത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ ഗന്ധത്താൽ ആകൃഷ്ടരായ തേനീച്ചക്കൂട്ടങ്ങൾ തേന്മാവിലേയ്ക്ക് വരുകയും വിടരുന്ന തളിരുകളിൽ ഊഞ്ഞാൽ ആടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഉയർന്ന മാവിഞ്ചില്ലകളിൽ ഊഞ്ഞാലാടി കുയിലുകൾ മാന്തളിർ തിന്നു മടിച്ച് മധുരഗാനങ്ങൾ ആലപിയ്ക്കുന്നു, അത് ദൂരദേശങ്ങളിലായി പിരിഞ്ഞ് കഴിയുന്ന യുവമിഥുനങ്ങളിൽ വിരഹവേദന ജനിപ്പിയ്ക്കുന്നു. ഗ്രഹത്തിൽ നിന്നും പ്രണയിതാവിൽ നിന്നും അകലെയായ ദൂരയാത്രികർ, തങ്ങളുടെ ദിനങ്ങൾ, സമീപകാലത്ത് തന്നെ പ്രിയസമാഗമം ഉണ്ടാകുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ, അതിന്റെ മധുര സങ്കൽപ്പങ്ങളും സ്വപ്നങ്ങളുമായി തള്ളിനീക്കുന്നു.

******************************************************

പ്രബന്ധം 4

ശ്ലോകം - പത്ത്

അനേകനാരീപരൊരംഭസംഭ്രമ

സ്ഫുരന്മനോഹാരി വിലാസലാലസം

മുരാരിമാരാദുപദർശയന്ത്യസൌ

സഖീസമക്ഷം പുനരാഹ രാധികാം.

കൃഷ്ണൻ വൃന്ദാവനത്തിലെ കാനനമേഘലയിൽ അനവധി ഗോപകുമരിമാരെ പരിരംഭണം ചെയ്യുകയും, അവരുമൊത്ത് ക്രീഡകൾ ആസ്വദിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്ന കാഴ്ച്ച കണ്ടതിനു ശേഷം, രാധയുടെ പ്രിയസഖി അവളോട് തന്റെ സംഭാഷണം തുടരുന്നു.

അഷ്ടപദി 4 - ചന്ദനചർച്ചിത നീലകളേബര
(രാഗം - രാമക്രിയ (പന്തുവരാളി), താളം - ഏക)

ചന്ദനചർച്ചിത നീലകളേബര പീതവസനവനമാലീ

കേളിചലന്മണികുണ്ഡലമണ്ഡിതഗണ്ഡയുഗസ്മിതശാലീ,